Vừa qua, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 149/NQ-CP ban hành Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Chỉ thị số 23-CT/TW ngày 25/5/2023 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác bảo đảm trật tự, an toàn giao thông trong tình hình mới.

Theo đó, Chương trình đã đưa ra 6 nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm sau:

1. Tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc thực hiện nghiêm chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về bảo đảm trật tự, an toàn giao thông.

- Tạo chuyển biến mạnh mẽ, tích cực trong bảo đảm trật tự, ATGT, kiên trì xây dựng văn hoá chấp hành pháp luật, ứng xử văn minh khi tham gia giao thông; tiếp tục giảm tai nạn giao thông, hạn chế cơ bản ùn tắc giao thông và được xác định rõ trong chương trình công tác hằng năm và dài hạn của các bộ, ngành, địa phương.

- Siết chặt trật tự, kỷ cương, xử lý nghiêm minh mọi hành vi vi phạm pháp luật về giao thông của người tham gia giao thông và người làm nhiệm vụ quản lý nhà nước về giao thông. Kịp thời khởi tố các vụ tai nạn giao thông có dấu hiệu tội phạm, điều tra, xử lý nghiêm minh; đồng thời xác định rõ nguyên nhân dẫn đến tai nạn giao thông để có giải pháp phòng ngừa hiệu quả.

- Nghiêm cấm mọi hành vi can thiệp, tác động vào quá trình xử lý các hành vi vi phạm pháp luật về giao thông của các cơ quan chức năng.

- Thay đổi tư duy, nhận thức, phương pháp, cách làm mới, quyết liệt hơn trong lãnh đạo, quản lý, điều hành, tổ chức thực hiện của các cấp, các ngành trong công tác bảo đảm trật tự, an toàn giao thông…

2. Hoàn thiện hệ thống pháp luật, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, phân định rõ trách nhiệm trong quản lý nhà nước về giao thông.

- Tập trung rà soát, hoàn thiện đồng bộ hệ thống pháp luật về giao thông theo hướng quy định rõ trách nhiệm quản lý nhà nước đối với công tác bảo đảm trật tự, an toàn giao thông gắn với bảo đảm an ninh, trật tự, an toàn xã hội, xây dựng kết cấu hạ tầng giao thông và phát triển kinh tế - xã hội; xây dựng, trình Quốc hội ban hành Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ và Luật Đường bộ.

- Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, xác định rõ phạm vi quản lý nhà nước giữa các bộ, ngành với chính quyền địa phương, giữa trách nhiệm tập thể với trách nhiệm cá nhân; thực hiện nghiêm công tác quản lý nhà nước, khắc phục tình trạng chồng chéo, buông lỏng quản lý. Xây dựng cơ chế, chính sách huy động, sử dụng các nguồn lực xây dựng, phát triển kết cấu hạ tầng và bảo đảm trật tự, an toàn giao thông.

3. Tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, đảng viên và Nhân dân về bảo đảm trật tự, an toàn giao thông.

- Đa dạng hoá nội dung, hình thức, nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền phù hợp với từng nhóm đối tượng. Đổi mới nội dung, chương trình giảng dạy pháp luật về giao thông trong trường học, nội dung tuyên truyền phải có chiều sâu, tác động mạnh mẽ đến tâm lý, ý thức của người tham gia giao thông, quyết tâm hình thành thói quen, văn hóa chấp hành pháp luật của người tham gia giao thông; tăng cường phối hợp giữa gia đình, nhà trường và các cơ quan, đoàn thể giáo dục cho thanh, thiếu nhi ý thức chấp hành pháp luật và hành vi văn hoá trong tham gia giao thông.

- Đẩy mạnh phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, trong đó nhấn mạnh yêu cầu tham gia bảo đảm trật tự, an toàn giao thông; tích cực, chủ động phê phán, đấu tranh với các hành vi vi phạm pháp luật giao thông, xây dựng, nhân rộng các mô hình, điển hình tiên tiến, khen thưởng tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc.

Ảnh minh hoạ (Nguồn: Internet)

4. Tập trung nguồn lực xây dựng, phát triển kết cấu hạ tầng giao thông; tăng cường ứng dụng khoa học, công nghệ, hợp tác quốc tế trong lĩnh vực giao thông.

Tiếp tục hoàn chỉnh quy hoạch kết nối đồng bộ hệ thống giao thông trong tổng thể quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội; lồng ghép nội dung về bảo đảm trật tự, an toàn giao thông trong quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh, quy hoạch đô thị, quy hoạch nông thôn và các quy hoạch chuyên ngành liên quan đến giao thông bảo đảm khả thi, an toàn, phù hợp với thực tiễn và thực hiện nghiêm quy hoạch được phê duyệt. Đẩy nhanh tiến độ các dự án đầu tư xây dựng, phát triển kết cấu hạ tầng giao thông quan trọng, các tuyến giao thông huyết mạch, đường vành đai, các trục giao thông hướng tâm, hệ thống đường cao tốc, tàu cao tốc.

5. Nâng cao năng lực quản lý, điều hành, phối hợp các lực lượng trong bảo đảm trật tự, an toàn giao thông.

- Đổi mới, nâng cao chất lượng đăng ký, đăng kiểm phương tiện giao thông, đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép điều khiển phương tiện giao thông, bảo đảm phương tiện tham gia giao thông phải đáp ứng các tiêu chuẩn về an toàn kỹ thuật, người điều khiển phương tiện phải hiểu biết đầy đủ pháp luật, có đủ kỹ năng tham gia giao thông. Quản lý chặt chẽ việc cấp biển số phương tiện giao thông; nghiên cứu, hoàn thiện quy định quản lý nhà nước đối với biển số phương tiện giao thông.

- Tăng cường quản lý hoạt động vận tải, ưu tiên đầu tư phát triển vận tải hành khách công cộng, chuyển đổi sang các phương tiện giao thông xanh gắn với lộ trình hạn chế dần phương tiện cá nhân tham gia giao thông tại các đô thị lớn. Tổ chức giao thông hợp lý, khoa học, phù hợp với điều kiện kết cấu hạ tầng, thực hiện nghiêm quy định về quản lý hành lang an toàn giao thông; thường xuyên rà soát, phát hiện, khắc phục kịp thời hạn chế, bất cập trong tổ chức giao thông và "điểm đen" trên các tuyến giao thông…

Quan tâm đầu tư ngân sách, cơ sở vật chất, phương tiện và các điều kiện bảo đảm phục vụ công tác cho các lực lượng trực tiếp làm nhiệm vụ bảo đảm trật tự, ATGT. Đào tạo, nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, xây dựng lực lượng chuyên trách, các lực lượng tham gia cứu hộ, cứu nạn và khắc phục hậu quả tai nạn giao thông có đủ phẩm chất, năng lực, trình độ đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ được giao.

6. Khắc phục cơ bản ùn tắc giao thông tại các đô thị lớn, trọng điểm là Thủ đô Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh. 

- Thực hiện nghiêm, bảo đảm tiến độ quy hoạch đô thị, quy hoạch giao thông vận tải; quan tâm phát triển hệ thống công trình giao thông ngầm, giao thông trên cao, giao thông kết nối và lộ trình di dời trụ sở cơ quan hành chính nhà nước, học viện, trường đại học, cao đẳng, dạy nghề, bệnh viện lớn, khu sản xuất công nghiệp... ra ngoài khu vực trung tâm thành phố theo quy hoạch. Tập trung nguồn lực phát triển vận tải hành khách công cộng, nâng cao chất lượng dịch vụ để thu hút ngày càng nhiều sự tham gia của người dân. Tăng cường quản lý trật tự đô thị; nâng cao khả năng đáp ứng nhu cầu về bến bãi, điểm đỗ phương tiện giao thông. Có giải pháp sắp xếp giờ làm việc, học tập, kinh doanh phù hợp, góp phần giảm ùn tắc giao thông.

Ngoài ra, trong từng nhiệm vụ, giải pháp, Chương trình cũng phân công trách nhiệm cụ thể đối với từng Bộ, ban, ngành, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, trong đó, Bộ Công an có các trách nhiệm sau:

+ Chủ trì hoàn thiện dự thảo Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ để Chính phủ trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 6, Quốc hội Khoá XV, thông qua tại Kỳ họp thứ 7;

+ Nghiên cứu, hoàn thiện chính sách pháp luật để phân định rõ trách nhiệm của lực lượng Công an trong công tác chỉ huy, điều hành giao thông; cơ chế phối hợp trong việc cung cấp thông tin để xác định và xử lý điểm đen tai nạn giao thông, điểm tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông; việc phân cấp, phân quyền cho lực lượng Công an trung ương và địa phương trong việc tuần tra, kiểm soát và xử lý vi phạm về trật tự, an toàn giao thông trên hệ thống đường quốc lộ và đường cao tốc;

+ Sớm hoàn thiện Thông tư quy định và hướng dẫn thống kê, tổng hợp, xây dựng cơ sở dữ liệu, cung cấp thông tin về tai nạn giao thông đường bộ (Thay thế Thông tư số 58/2008/TT-BCA (C11);

+ Đẩy mạnh phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, trong đó nhấn mạnh yêu cầu tham gia bảo đảm trật tự, an toàn giao thông, kết hợp chặt chẽ giữa tuyên truyền, vận động với giám sát, tuần tra và xử lý nghiêm những hành vi vi phạm pháp luật. Nghiên cứu, chủ động tuyên truyền theo nhóm đối tượng, nội dung, phương pháp tuyên truyền phù hợp từng năm. Tích cực vận động người dân tại các đô thị sử dụng phương tiện vận tải hành khách công cộng, góp phần giảm ùn tắc giao thông, tai nạn giao thông. Tiếp tục thực hiện chương trình phối hợp với Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên tuyên truyền về bảo đảm trật tự, an toàn giao thông, đấu tranh phòng chống tội phạm trên phạm vi toàn quốc. Phối hợp với Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam xây dựng và nhân rộng mô hình "Tổ tự quản khu nhà trọ công nhân" nhằm nâng cao chất lượng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, bảo đảm trật tự, an toàn giao thông trong đoàn viên người lao động.

+ Đẩy mạnh chuyển đổi số và ứng dụng khoa học, công nghệ trong công tác bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ, đường sắt và đường thủy nội địa. Hiện đại hóa Trung tâm giám sát, điều hành giao thông; kết nối, chia sẻ cơ sở dữ liệu về giao thông giữa các cơ quan quản lý nhà nước, bảo đảm thống nhất, tối ưu, thuận tiện cho việc quản lý phương tiện giao thông xuyên suốt từ nhập khẩu, sản xuất trong nước, đăng ký, đăng kiểm đến quá trình hoạt động của phương tiện và quản lý người điều khiển phương tiện xuyên suốt từ đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép đến quá trình chấp hành pháp luật khi tham gia giao thông;

+ Ứng dụng khoa học, công nghệ để đổi mới mạnh mẽ, căn bản phương thức hoạt động tuần tra kiểm soát, xử lý vi phạm về giao thông, tiến tới chủ yếu phát hiện, xử lý vi phạm qua hình ảnh thu nhận bằng các phương tiện kỹ thuật gắn với việc nộp tiền phạt qua tài khoản ngân hàng. Tiến tới cơ bản các thủ tục hành chính trong lĩnh vực giao thông được thực hiện bằng dịch vụ công trực tuyến mức độ 4, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người dân và doanh nghiệp.

+ Quản lý chặt chẽ việc cấp biển số phương tiện giao thông; nghiên cứu, hoàn thiện quy định quản lý nhà nước đối với biển số phương tiện giao thông;

+ Chỉ đạo lực lượng Cảnh sát giao thông, huy động các lực lượng cảnh sát khác tăng cường tuần tra, kiểm soát, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật về trật tự, an toàn giao thông. Tiếp tục triển khai các biện pháp mạnh, tổ chức các tổ công tác phối hợp lực lượng Cảnh sát giao thông, Cảnh sát cơ động, Cảnh sát hình sự và lực lượng cảnh sát khác để kiểm tra, kiểm soát, xử lý hành vi tụ tập, gây mất trật tự, an toàn giao thông, phòng chống đua xe trái phép, phóng nhanh, vượt ẩu và trấn áp tội phạm trên các tuyến giao thông, nhất là các quốc lộ trọng điểm và các đô thị. Trên đường thủy, tăng cường kiểm tra các cảng, bến thủy hoạt động không phép, sai phép; hành vi lấn chiếm hành lang bảo vệ luồng; hoạt động khai thác cát trái phép, khai thác và nuôi trồng thủy sản, hải sản gây cản trở giao thông; xử lý nghiêm các vi phạm chở quá vạch dấu mớn nước an toàn, các vi phạm về đăng ký, đăng kiểm, trang bị phao cứu sinh, thiết bị an toàn kĩ thuật...;

+ Tiếp tục thực hiện Đề án đầu tư lắp đặt camera giám sát, chỉ huy điều hành giao thông phục vụ an ninh trật tự và xử lý vi phạm hành chính theo Quyết định số 165/QĐ-TTg ngày 03 tháng 02 năm 2023 của Thủ tướng Chính phủ;

+ Chỉ đạo lực lượng chức năng phối hợp cung cấp thông tin với các cơ quan, đơn vị, địa phương về tình hình vi phạm an toàn giao thông, tai nạn giao thông liên quan đến cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, người lao động, học sinh, sinh viên để có hình thức tuyên truyền, giáo dục, xử lý vi phạm theo quy định;

+ Nghiên cứu, báo cáo Chính phủ phê duyệt Đề án quy hoạch tổng thể vị trí; đầu tư xây dựng cảng, bến thủy Công an nhân dân trên phạm vi toàn quốc và trang bị tàu tuần tra cho lực lượng Cảnh sát đường thủy để bảo đảm an ninh trật tự, phòng chống tội phạm, cứu nạn, cứu hộ trên các tuyến đường thủy nội địa;

+ Tổ chức điều tra, xử lý nghiêm các vụ tai nạn giao thông, quá trình điều tra, phải xác định nồng độ cồn, ma túy của người điều khiển phương tiện giao thông; ngoài xác định nguyên nhân trực tiếp gây tai nạn giao thông phải xác định, làm rõ nguyên nhân có liên quan đến trách nhiệm của các tập thể, cá nhân có liên quan trong công tác quản lý nhà nước và thực thi công vụ trong vụ tai nạn giao thông, phục vụ công tác phòng ngừa và xử lý tai nạn giao thông chính xác, khách quan, đúng quy định pháp luật; các hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động giao thông, vận tải như sản xuất, mua bán, sử dụng các loại giấy tờ giả của phương tiện và người điều khiển phương tiện; vi phạm xây dựng, sửa chữa, duy tu, bảo trì kết cấu hạ tầng giao thông; sửa chữa các thông số kỹ thuật để kiểm định cho các phương tiện giao thông vận tải không đúng tiêu chuẩn kỹ thuật, đưa phương tiện không bảo đảm an toàn vào hoạt động; các hành vi tiêu cực, vi phạm pháp luật trong quản lý nhà nước và thực thi pháp luật về bảo đảm trật tự, an toàn giao thông…

Tác giả: Cao Hà (Tổng hợp)