Ngày 21/4/2023, tại Hà Nội, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang, Chủ tịch Ủy ban Quốc gia phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm đã chủ trì Hội nghị triển khai công tác phòng, chống ma túy năm 2023.

Dưới sự điều hành của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang; Bộ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung và Thứ trưởng Bộ Công an Nguyễn Duy Ngọc, đại biểu các bộ, ngành và Ủy ban nhân dân các tỉnh, TP Hà Nội, Thái Nguyên, Sơn La, Hòa Bình, Nghệ An đã tập trung thảo luận những giải pháp “giảm cầu” về ma túy; công tác quản lý người nghiện ma túy, người sử dụng trái phép chất ma túy; công tác cai nghiện và quản lý sau cai; tuyên truyền, giáo dục phòng ngừa ma túy; xây dựng các mô hình điểm, huy động các tổ chức chính trị - xã hội tham gia vào công tác phòng, chống ma túy…

Bộ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung phát biểu tại Hội nghị

Phát biểu tại Hội nghị, Bộ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung đánh giá cao những kết quả, thành tích của Bộ Công an trong những năm qua liên quan đến giảm cung, giảm cầu về ma túy, tội phạm ma túy. 

Bộ trưởng Đào Ngọc Dung nhận định, vấn đề cai nghiện ma túy chưa khi nào là dễ dàng đối với các địa phương. Cụ thể, các cơ sở cai nghiện ma túy hiện nay đều quá tải, thậm chí có cơ sở quá tải gấp 3-4 lần, số người nghiện đang có xu hướng “trẻ hóa”. Các cơ sở cai nghiện ma túy hiện nay nhìn chung đều xuống cấp, đội ngũ làm công tác cai nghiện còn gặp nhiều khó khăn, số lượng ít… “Trong thời gian tới chúng ta cần nâng cấp chính sách cho cán bộ, nhân viên, đầu tư hạ tầng, các cơ sở cai nghiện ma túy, nhất là những tỉnh hiện nay cơ sở cai nghiện đã xuống cấp rất lớn, không đáp ứng được tình hình thực tế”- Bộ trưởng Đào Ngọc Dung kiến nghị.

Đồng chí cũng đề xuất cần tiếp tục tăng cường đầu tư tài chính phục vụ công tác cai nghiện, sau cai, phòng, chống AIDS, mại dâm, ma túy, tập trung đối với lứa tuổi thanh thiếu niên; đào tạo công ăn việc làm ngay trong cơ sở cai nghiện cho số đối tượng trên; đa dạng hóa các hình thức cai nghiện, đảm bảo hiệu quả phòng, chống ma túy ở từng cấp, địa phương…

Trung tướng Nguyễn Duy Ngọc, Thứ trưởng Bộ Công an phát biểu tại Hội nghị

Về phía Bộ Công an, Thứ trưởng Nguyễn Duy Ngọc cho rằng, phải làm giảm đầu “cầu” của người nghiện và tấn công đầu “cung” đó là những ổ nhóm, đường dây tội phạm ma túy.

Để làm được điều này, các bộ, ngành, địa phương cần phải tính toán giải quyết những phần việc cấp bách trước, không chờ tuần tự thời gian, nhiệm vụ đặt ra theo lộ trình. “Đối với các cơ sở cai nghiện phải nâng cấp cơ sở nào để đảm bảo mỗi tỉnh phải có cơ sở cai nghiện đạt tiêu chuẩn. Hay như việc tận dụng bố trí nguồn lực đối với những cán bộ ngành y tế đã về hưu…”- Thứ trưởng Nguyễn Duy Ngọc lấy ví dụ.

Thứ trưởng Nguyễn Duy Ngọc cũng đề nghị Bộ Y tế sớm nghiên cứu đưa tiền chất vào danh mục ma túy. Việc xác định những chất nghiện, gây nghiện phải sớm, tránh tình trạng Bộ Công an phát hiện qua những vụ án, Bộ Y tế lúc này mới đánh giá, đưa vào diện quản lý. Đối với Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, đồng chí Thứ trưởng nhấn mạnh cần tăng cường tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho học sinh, thanh thiếu niên qua từng nhóm độ tuổi, khu vực sống, lao động, góp phần nâng cao nhận thức, kỹ năng phòng, chống ma túy.

Đối với các lực lượng phòng, chống ma túy, Thứ trưởng Bộ Công an đề nghị cần thường xuyên tổ chức giao ban, chất lượng giao ban sâu, chặt chẽ hơn để chia sẻ những phương án, kinh nghiệm giải quyết các vụ án, sự việc liên quan đến ma túy. Sắp tới, Ủy ban Quốc gia phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm sẽ nghiên cứu, tổ chức các đoàn kiểm tra ở những địa bàn “nóng”, qua đó cụ thể hóa những phần việc, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc. 

Trước một số kiến nghị, băn khoăn của đại diện các địa phương, Thứ trưởng Nguyễn Duy Ngọc cũng đã giải đáp, hướng dẫn để giúp các địa phương thực hiện hiệu quả công tác phòng, chống tội phạm ma túy, quản lý người nghiện, công tác sau cai. 

Kết luận Hội nghị, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang biểu dương và đánh giá cao các cơ quan chức năng, nhất là ngành Công an đã có những biện pháp rất hiệu quả để kiềm chế, giảm cung, giảm cầu ma túy trong thời gian vừa qua.

Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang phát biểu kết luận Hội nghị

Đánh giá về tình hình, công tác phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm trong năm 2023, Phó Thủ tướng Chính phủ cho rằng đối tượng phạm tội về ma túy ngày càng tinh vi, xảo quyệt, thủ đoạn hơn, do đó cần phải quyết liệt hơn, trách nhiệm hơn trong công tác phòng chống ma túy. Việc gì đủ cơ sở để làm ngay thì phải giải quyết ngay. Đồng thời, cần tăng cường kỹ năng giám sát, tổ chức các đoàn kiểm tra để nắm tình hình, chia sẻ, động viên, chỉ đạo các lực lượng trong công tác đấu tranh phòng chống ma túy, nhất là những địa bàn, khu vực vùng sâu, vùng xa.

Chỉ ra một số nhiệm vụ cần thực hiện trong thời gian tới, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang yêu cầu, trước mắt tập trung nâng cấp cơ sở cai nghiện ma túy để khắc phục tình trạng quá tải và xuống cấp hiện nay của các cơ sở này, nhất là đối với các địa phương miền Trung và miền Nam.

Đối với các địa phương chưa có cơ sở cai nghiện, Phó Thủ tướng Chính phủ yêu cầu sử dụng các cơ sở tạm thời cho cai nghiện ma túy đồng thời sớm có kế hoạch xây dựng cơ sở cai nghiện với sự hỗ trợ của các bộ, ngành Trung ương.

Cùng với việc nâng cấp và xây mới các cơ sở cai nghiện, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang giao Bộ Y tế đề xuất, trình cấp có thẩm quyền sửa đổi quy định hiện hành theo hướng mở rộng đối tượng là cán bộ y tế được phép xác định tình trạng nghiện ma túy. Phó Thủ tướng Chính phủ gợi ý có thể mở rộng đối tượng là y sĩ hoặc bác sĩ đã về hưu tham gia xác định tình trạng nghiện ma túy.

Toàn cảnh Hội nghị

Phó Thủ tướng Chính phủ yêu cầu trước ngày 15/5, từng cơ quan chức năng phải hoàn tất việc rà soát toàn bộ những khó khăn, vướng mắc liên quan đến công tác phòng chống ma túy, cai nghiện và quản lý sau cai nghiện để có lộ trình, giải pháp xử lý trong thời gian tới... Giao Bộ Y tế khẩn trương xây dựng Nghị định thay thế 04 nghị định liên quan theo đúng yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ, trên tinh thần Nghị định mới ban hành phải dễ hiểu, dễ thực thi; đồng thời tích cực nghiên cứu cách xác định những loại ma túy mới.

Kim Anh